اولین همایش بین المللی بحرانهای ژئوپلتیکی جهان اسلام

موضوعات:
الف) گونه شناسی بحران های جهان اسلام
- بحران های قومی – نژادی
- بحران های دینی و مذهبی
- بحرانهای اقتصادی در جهان اسلام
- بحرانهای فرهنگی در جهان اسلام
- بحرانهای زیست محیطی در جهان اسلام(آب)
- بحران های ناشی از منابع طبیعی(انرژی و کانی)

ب)کانون ها و مناطق بحرانی در جهان اسلام
- شرق مدیترانه
-افغانستان
- شبه جزیره عربستان
- جنوب شرق آسیا
- خلیج فارس
- افریقا
-منطقه قفقاز
- آسیای مرکزی و سین کیانگ
- جنوب شرق اروپا
- جنوب آسیا
- شرق آسیا

ج) ریشه یابی بحران های ژئوپلیتیکی در جهان اسلام
- -سیر تکوین تاریخی بحران های ژئوپلیتیکی
- -عوامل مکانی - فضایی موثر بر بحرانهای ژئوپلیتیکی
- -نقش دولت ها و بازیگران سیاسی درون منطقه ای جهان اسلام
- -نقش دولت ها و بازیگران مداخله گر فرا منطقه ای (قدرت های جهانی)
- -نقش نخبگان مذهبی ، سیاسی ، فرهنگی و اجتماعی
- -نقش رسانه ها در بحران های ژئوپلیتیکی
-
د‌)بازتاب های فضایی-محیطی بحران های ژئوپلیتیکی جهان اسلام
- -الحاق و انتزاع در کشورهای جهان اسلام
- -ناپایداری قدرت، سیاست و مرزهای سیاسی در جهان اسلام
- -توسعه تهدیدات و ناامنی در حال و آینده
- -بحران ها و نقش آن در همگرایی جهان اسلام
- -بحران ها و نقش آن در واگرایی جهان اسلام
- -تاثیر بحران ها در گسترش فقر و مصیبت
- -نقش بحران ها در کاهش قدرت جهان اسلام
- -بسترسازی مداخله نظامی قدرت های فرامنطقه ای
- -تاثیر بحران ها در تخریب و توسعه نیافتگی جهان اسلام
- -تاثیر بحران ها در ظهور سلطه استعمار جدید (موج سوم استعمار)
- -تاثیر بحران ها در توسعه تروریسم
-
ه) راهبردها و راهکارهای بحران زدایی در جهان اسلام
- -نگرش ها و رویکردهای مهار و گسترش بحران
- -مدل های نظری مدیریت بحران های ژئوپلیتیکی
- -الگوها تجارب موفق مدیریت بحران در جهان اسلام
- -آسیب شناسی مطالعات و پژوهش های وحدت در جهان اسلام
- -ملاحظات و الزامات همگرایی در جهان اسلام
- -ملاحظات و الزامات تشکیل امت واحده اسلامی
- -منافع و ارزش های مشترک در جهان اسلام
- -فرصت سازی خلق منافع مشترک در جهان اسلام
- -نقش رهبران مذهبی، نخبگان، رسانه ها، سیاست مداران در همگرایی و حل منازعات در جهان اسلام
- -راهکارهای زدایش و خنثی سازی ریشه ها و عوامل بحران

توضیحات تکمیلی:
بحران ژئوپليتيكي حاصل منازعه و كشمكش كشورها و گروههاي سياسي ـ فضايي و بازيگران سياسي بر سر كنترل و تصرف يك يا چند ارزش و يا عامل جغرافيايي است. بحرانها داراي منشا مختلفي بوده و انواع مختلف نيز دارا هستند. بحرانها از لحاظ كاركردي منجر به خروج سيستم از حالت تعادل، و بروز اخلال در وضعيت عادي و فرآيندهاي فضاي جغرافيايي و زيستگاه انسانها مي‌گردند. بحرانهاي ژئوپليتيكي داراي ويژگيهاي زير مي‌باشند :
الف : موضوع و عامل بحران، كنترل، مداخله و تصرف يك يا چند ارزش نظير مكان، فضا، موقعيت، آب، منبع معدني،‌ قلمرو، اقليت، زيارتگاه، بازار صادراتي، مسير انتقال كالا، انرژي، توريسم، جزيره، تنگه، خط‌مرز، مكان مذهبي و نظاير آن است.
ب: بحران ژئوپليتيكي از پايداري و تداوم نسبي برخوردار است و بسادگي قابل حل و برطرف شدن نيست. زيرا موضوع بحران و كشمكش در زمرة منافع ملي و جمعي محسوب مي‌گردند.
ج: حل بحرانهاي ژئوپليتيكي مستلزم شرايط زير است:
وجود فضاي حسن نيت و روابط دوستانه بين طرفين موضوع بحران
تقسيم‌پذير بودن ارزش جغرافيايي و منفعت متعارض، به گونه‌اي كه هر كدام از مدعيان به سهم مناسبي دست يابند و رضايت آن‌ها حاصل آيد نامتوازن بودن مناسبات قدرت، بطوريكه يك طرف منازعه از قدرت برتر برخوردار بوده و در سايه قدرت نمائي خود رقبا و طرفهاي مقابل خود را مجاب به پذيرش خواستة‌خود بكند و كنترل ارزش جغرافيايي مورد منازعه را در دست بگيرد. مانند جزاير كوريل در شمال ژاپن كه توسط روسيه كنترل مي‌شود. چنانچه بحران ژئوپليتيكي با روشهاي مصالحه آميز حل نشود، تداوم بحران منجر به جنگ مي‌شود.
د: بحرانهاي ژئوپليتيكي هر چند شكل سياسي بخود مي‌گيرند ولي از ديرپايي برخوردار هستند.
هـ:در بحرانهاي ژئوپليتيكي الگوي مداخله‌اي چند سطي شكل مي‌گيرد. به عبارتي سطوح مختلفي از بازيگران در ارتباط با بحران درگير مي‌شوند. درگير شدن بازيگران مزبور در بحران ژئوپليتيكي بر مبناي اهداف مختلفي صورت‌ مي‌پذيرد از قبيل: انگيزة بشر دوستانه و كمك به صلح و امنيت بين‌‌المللي، توسعة‌حوزة نفوذ، پيگيري اهداف و منافع ملي، ارتقاء موقعيت ژئوپليتيكي در سيستم منطقه‌اي و جهاني از طريق به دست گرفتن مديريت و رهبري فرآيند حل و فصل بحران كه مي‌تواند با رويكرد آشتي جويانه و يا تداوم بحران همراه باشد. سطوح مختلف بازيگران مداخله‌گر در بحران ژئوپليتيكي عبارتند از: مدعيان و طرفهاي منازعه يا سطح محلي 2. سطح منطقه‌اي، 3. سطح فرا منطقه‌اي، 4. سطح جهاني و كروي، 5. سطح سازه‌اي يا سازمانهاي منطقه‌اي و جهاني نظير سازمان ملل و شوراي امنيت.
در حال حاضر جهان اسلام دچار بحرانهاي ژئوپليتيکي مختلفي است. بحران گروه‌هاي تکفيري، مداخله کشورهاي قوي در کشورهاي ضعيف منطقه، رقابت و کشمکش بين کشورهاي همجوار، رقابتهاي ايدولوژيکي، بحران قوميت، گسست‌هاي فرهنگي، چالشهاي اقتصادي، عدم مشروعيت، و بحرانهايي از اين قبيل که ساختارهاي سياسي و حکومتي در کشورهاي اسلامي را با چالش مواجه ساخته است. حل و فصل بحرانهاي ژئوپليتيکي در بين کشورهاي اسلامي مستلزم وجود زمينه ها و عوامل زير است:
1ـ ويژگيها و ارزشهاي مشترک, تاريخي, تمدني, فرهنگي, زباني, ديني, قومي،ايدئولوژيکي و نظاير آن که به ايجاد تجانس ساختاري بيانجامند.
2ـ تهديدات مشترک اعم از امنيتي, نظامي، فرهنگي, سياسي, اقتصادي و غيره
3ـ کارکردها و علائق مشترک که به همساني عملکردي و منافع مشترک مي انجامد.
4ـ نيازهاي متقابل و وابستگي دو يا چند جانبه که نوعي هم تکميلي در حوزه‌هاي کارکردي اقتصادي, اجتماعي, فرهنگي, امنيتي و غيره را مبتني بر مزيتهاي هريک از اعضا منعکس مي نمايد.
5ـ موقعيت ژئوپليتيکي و قدرت برتر که نقش اصلي را در تأسيس و رهبري همگرائي بعهده مي‌گيرد.
6ـ ضرورتهاي جهاني و کروي که مديريت فراگير و يکپارچه جهاني را اجتناب ناپذير مي‌نمايد.
با توجه به مطالب فوق الذکر اين همايش با هدف حل مسائل کشورهاي اسلامي سعي در کالبدشکافي و در نهايت ارائه راهکارهاي حل چالشهاي موجود در جهان اسلام را دارد.